Cabour (Adinkerke)
De Cabourduinen zijn gelegen op het grondgebied van Adinkerke, deelgemeente van De Panne (totale oppervlakte 86 ha). Ze zijn eigendom van Aquaduin.
Deze oude duinengordel loopt verder uit over de Franse grens als 'la Dune fossile de Ghyvelde'.
De Cabourduinen maken, naast het Garzebekeveld, deel uit van de fossiele duinen van Adinkerke.
Omwille van hun bijzondere ecologische waarde zijn de Cabourduinen op Europees vlak beschermd, ze maken deel uit van Natura 2000 en de Habitatrichtlijn. Het Vlaamse Gewest regelt bescherming via ANDREA.
De Cabourduinen zijn de oudste duinen van de Vlaamse kust en werden ongeveer 5000 jaar geleden gevormd.
Het zijn gefixeerde duinen die niet meer onder directe invloed van de zee staan.
Door de regen werd de aanwezige kalk in het duinzand door de eeuwen heen uitgespoeld. Hierdoor komt een zeer specifieke fauna en flora voor. Korstmossensteppes, duingraslanden, struweel, duinheidevegetatie en bos wisselen elkaar af.
Klein tasjeskruid, Duinviooltje, Rond wintergroen, Hondsviooltje sieren er de vegetatie. Blauwvleugelsprinkhaan, Zanddoorntje verwelkomen er de bezoeker met hun getjirp.
Vlinders als Sleedoornpage, Bruin blauwtje, Zandoogjes kleuren de duinen, zoeken voedsel en zetten er hun eitjes af.
Waterwinning
Tot 1947 bleven de Cabourduinen de enige winning voor Aquaduin.
De duinen bestaan uit zandige afzettingen bovenop slecht doorlatende klei.
Onder Cabour bevindt zich een zoetwaterzoek bovenop zout water. Dit zout grondwater is ook aanwezig ten noorden en ten zuiden ervan, waardoor de capaciteit van de winning beperkt was.
In Cabour werd een voor die tijd modern pompstation gebouwd met openluchtsproeiers en automatische filterdruk.
Reeds vroeg werd Aquaduin geconfronteerd met verziltingsproblemen. De waterwinning werd er in 2002 stopgezet.
Oorlogsverleden
Gedurende de eerste wereldoorlog werd door het Belgisch leger een waterwinning gestart in het duingebied van Cabour.
In 1924 werd de I.W.V.A. opgericht. De nieuwe maatschappij nam de bestaande waterwinning van Cabour over van het Belgisch leger. De waterwinning werd geleidelijk uitgebouwd en gemoderniseerd.
Gedurende de tweede wereldoorlog werd door de Duitsers een veldbatterij gebouwd. De site in Adinkerke is typerend voor de overgangsfase van open bedding naar verbunkering. De Veldbatterij Adinkerke bestaat uit zes bakstenen open beddingen, vier geschutsbunkers en één commandobunker.
Meer info over de geschiedenis van Cabour.
Museum waterwinning
In 1992 werd ter viering van 1000 jaar Adinkerke het museum Cabour opgericht.
In dit museum werd een historische tentoonstelling rond de waterwinning opgezet.
Het oorspronkelijk gebouw werd gebruikt als werkplaats tot 1965.
Het bestaat uit vier zaaltjes namelijk de smidse, de werkplaats, het zaaltje met het technisch materiaal en het
zaaltje dat toont hoe destijds de administratie werkte.
Het museum is te bezoeken op de geleide excursies en op aanvraag (van maandag tot zaterdag).
Natuurbeheer
Op vraag van de toenmalige afdeling Natuur van de administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer van het departement Leefmilieu van het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap heeft de Intercommunale Waterleidingsmaatschappij van Veurne-Ambacht het beheer van dit duingebied overgedragen aan het Agentschap Natuur en Bos (ANB).
De overdracht gebeurde voor een periode van 10 jaar met stilzwijgende verlenging. Aquaduin blijft eigenaar van het terrein.
In 2008 werd de gebiedsvisie voor de fossiele duinen van Adinkerke goedgekeurd door de bevoegde minister. De Cabourduinen maken sindsdien deel uit van het Vlaams natuurreservaat 'De duinen en bossen van De Panne, deelgebied Cabour en deelgebied Garzebekeveld'. De huidige beheerwerken zijn de uitvoering van het beheerplan op het terrein.
De werken omvatten het kappen van vroeger aangeplante populieren, abelen en esdoornen om de kalkarme duingraslanden van Cabour te herstellen. Bij de werken wordt voorzichtig te werk gegaan om het microreliëf en historische restanten van WO I en WO II in het gebied niet te beschadigen. Het verwijderen van de opgesomde boomsoorten betekent zeker geen kaalslag.
Grote delen van de aanplanten kennen een ondergroei van Wilde liguster of Eénstijlige meidoorn, wilde rozen, Duindoorn, Vlier en Duinroos zodat deze zich hetzij als natuurlijker struweel of tot bos verder kunnen ontwikkelen. Daarnaast werden poelen uitgegraven en bestaande natte depressies uitgediept waardoor soorten als Kamsalamander en Rugstreeppad begunstigd worden.
Enkele bunkers worden ingericht tot vleermuizenverblijf. Gewone en Ruige dwergvleermuis en Laatvlieger komen er al voor in lage aantallen. De bestaande jaarrond begrazing blijft behouden. Seizoensbegrazing met schapen wordt ingevoerd in bepaalde percelen. Op bepaalde plaatsen zal gemaaid worden om verschraling van de duinen te bekomen.
Download het beheerplan deel 1a
Download het beheerplan deel 1b
